قند چیست؟
- در بحث جایگزین قند برای لاغری ابتدا به تعریف قند می پردازیم. قند یا قندحبه یک فرآوردهٔ صنعتی از چغندر قند و نیشکر میباشد و معمولاً بهشکل مکعبهای سفیدی میماند که از جنس شکر میباشند. این، فرآورده بیشتر برای شیرینکردن نوشیدنیهای تلخ (مثل چای یا قهوه) کاربرد دارد. قند معمولی از ترکیب ساکاروز (نوعی دیساکارید) میباشد.قند به طور کلی به دسته ای از ترکیبات آلی به نام کربوهیدرات ها اطلاق می شود که دارای فرمول مولکولی CnH2n+nO هستند، در این فرمول n می تواند هر عددی بین 3 تا 10 باشد.
قندها به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
1. مونوساکاریدها (قندهای ساده):
2. دی ساکاریدها (قندهای دوتایی):
منابع قند:
- قندها به طور طبیعی در بسیاری از غذاها از جمله میوه ها، سبزیجات، لبنیات و غلات یافت می شوند.
- همچنین می توان آنها را به صورت فرآوری شده به عنوان شکر، شربت ذرت با فروکتوز بالا و آب میوه به رژیم غذایی اضافه کرد.
نقش قند در بدن:
- قند منبع اصلی انرژی بدن است و برای عملکردهای مختلف بدن از جمله عملکرد مغز، عضلات و سیستم عصبی ضروری است.
- همچنین به عنوان یک ماده اولیه برای ساخت سایر مولکول های مهم مانند اسیدهای آمینه و چربی ها استفاده می شود.
مصرف بیش از حد قند:
- مصرف بیش از حد قند می تواند منجر به افزایش وزن، چاقی، دیابت نوع 2، بیماری قلبی و سایر مشکلات سلامتی شود و باید به جای قند از جایگزین قند استفاده کرد که در ادامه مقاله توضیح می دهیم.
- به همین دلیل، مهم است که مصرف قند را در حد اعتدال نگه دارید و بیشتر قند خود را از منابع طبیعی مانند میوه ها و سبزیجات و جایگزین قند دریافت کنید.
نکات:
- هنگام خواندن برچسب های مواد غذایی، به دنبال قندهای اضافه شده مانند شکر، شربت ذرت با فروکتوز بالا و آب میوه باشید.
- به جای نوشابه های شیرین، آب یا آب میوه بدون قند بنوشید. در واقع از جایگزین قند استفاده کنید.
- میوه ها و سبزیجات را به عنوان میان وعده به جای غذاهای فرآوری شده با قند بالا انتخاب کنید.
- غلات کامل را به جای غلات تصفیه شده انتخاب کنید.
- شکر را در دستور پخت خود با جایگزین های سالم تر مانند میوه، عصاره وانیل یا دارچین جایگزین کنید.
در ادامه مقاله جایگزین قند برای لاغری به مضرات قند برای سلامتی می پردازیم.
بیشتر بدانید: فواید گوشت قرمز برای بدن
مضرات مصرف قند
مصرف بیش از حد قند، چه از منابع طبیعی و چه از منابع فرآوری شده، می تواند اثرات منفی متعددی بر سلامتی شما داشته باشد. در اینجا برخی از مضرات کلیدی مصرف بیش از حد قند آورده شده است:
1. افزایش وزن و چاقی:
- قند کالری بالایی دارد اما ارزش غذایی کمی دارد.
- مصرف بیش از حد قند می تواند منجر به کالری دریافتی بیشتر از حد نیاز بدنتان شود و به مرور زمان منجر به افزایش وزن و چاقی شود.
- چاقی یک عامل خطر برای بسیاری از مشکلات سلامتی جدی مانند بیماری قلبی، دیابت نوع 2 و برخی از انواع سرطان است.
- برای مطالعه بیشتر می توانید مقاله چرا لاغری نمی شویم را هم مطالعه کنید.
2. دیابت نوع 2:
- قند نقش کلیدی در تنظیم قند خون (گلوکز) در بدن شما دارد.
- مصرف بیش از حد قند می تواند به مقاومت به انسولین منجر شود، وضعیتی که در آن سلول های شما به طور موثر به انسولین، هورمونی که قند را از خون به سلول های بدن منتقل می کند، پاسخ نمی دهند.
- مقاومت به انسولین می تواند منجر به دیابت نوع 2 شود، بیماری که در آن بدن شما به اندازه کافی انسولین تولید نمی کند یا به طور موثر از آن استفاده نمی کند.
3. بیماری قلبی:
- قند خون بالا می تواند به مرور زمان به رگ های خونی شما آسیب برساند و خطر ابتلا به بیماری های قلبی مانند بیماری عروق کرونر، سکته مغزی و بیماری عروق محیطی را افزایش دهد.
- رژیم غذایی سرشار از قند همچنین می تواند منجر به افزایش کلسترول LDL (بد) و تری گلیسیرید و کاهش کلسترول HDL (خوب) شود که همه اینها عوامل خطر ابتلا به بیماری قلبی هستند.
4. پوسیدگی دندان:
- باکتری های موجود در دهان شما از قند موجود در غذاها و نوشیدنی ها برای تولید اسید استفاده می کنند.
- این اسید می تواند به مینای دندان شما آسیب برساند و منجر به ایجاد حفره یا پوسیدگی دندان شود.
5. مشکلات پوستی:
- قند خون بالا می تواند به کلاژن و الاستین، پروتئین هایی که به پوست شما ساختار و خاصیت ارتجاعی می دهند، آسیب برساند.
- این آسیب می تواند منجر به چین و چروک، خطوط ریز، افتادگی پوست و سایر علائم پیری زودرس شود.
- رژیم غذایی سرشار از قند همچنین می تواند با التهاب در بدن مرتبط باشد که می تواند به مشکلات پوستی مانند آکنه و اگزما دامن بزند.
6. ضعف تمرکز و حافظه:
- قند نقش مهمی در عملکرد مغز دارد.
- با این حال، مطالعات نشان داده است که مصرف بیش از حد قند می تواند منجر به ضعف تمرکز، حافظه و عملکرد شناختی شود.
7. افسردگی:
- برخی مطالعات نشان داده اند که بین مصرف قند زیاد و افزایش خطر ابتلا به افسردگی ارتباط وجود دارد.
- با این حال، تحقیقات بیشتری برای درک کامل این رابطه مورد نیاز است.
8. کمبود مواد مغذی:
- رژیم غذایی سرشار از قند می تواند جایگزین غذاهای سالم و مغذی در رژیم غذایی شما شود.
- این می تواند منجر به کمبود ویتامین ها، مواد معدنی و سایر مواد مغذی ضروری شود که برای سلامتی کلی شما ضروری هستند.
9. پیری زودرس:
- قند اضافی در بدن می تواند منجر به فرآیندی به نام گلیکاسیون شود که به سلول های شما آسیب می رساند و باعث پیری زودرس می شود.
- این آسیب می تواند بر ظاهر پوست شما، عملکرد اندام های شما و طول عمر شما تأثیر بگذارد.
10. اعتیاد:
- مطالعات نشان داده است که قند می تواند به اندازه مواد مخدر اعتیاد آور باشد.
- مصرف قند می تواند باعث آزاد شدن دوپامین در مغز شما شود که ماده شیمیایی مسئول احساس لذت است.
- این می تواند منجر به هوس و مصرف اجباری قند شود، حتی زمانی که می دانید برای سلامتی شما مضر است.
نکات:
- مصرف قند را در حد اعتدال نگه دارید و سعی کنید بیشتر قند خود را از منابع طبیعی مانند میوه ها و سبزیجات دریافت کنید.
بیشتر بدانید: نمونه برنامه بدنسازی رایگان
جایگزین قند برای لاغری
برای لاغری، جایگزینی قند با گزینههای سالمتر میتواند به شما در کاهش کالری دریافتی و در نتیجه، کمک به کاهش وزن و حفظ آن کمک کند.
در اینجا چند جایگزین قند برای لاغری که میتوانید در رژیم غذایی خود استفاده کنید، آورده شده است:
1. شیرین کنندههای طبیعی بدون کالری:
- استویا: استویا گیاهی است که 200 تا 300 برابر شیرینتر از شکر است و کالری یا کربوهیدرات ندارد. این ماده برای افراد مبتلا به دیابت یا کسانی که به دنبال کاهش مصرف قند خود هستند، مناسب است.
- اريتریتول: اريتریتول یک الکل قندی است که 70 درصد شیرینتر از شکر است و کالری یا کربوهیدرات ندارد. این ماده همچنین بر خلاف سایر الکلهای قندی، تأثیر منفی بر دستگاه گوارش شما ندارد.
- زایلیتول: زایلیتول یک الکل قندی است که 65 درصد شیرینتر از شکر است و کالری کمی دارد. این ماده همچنین دارای خواص ضد پلاک است که میتواند به سلامت دندان شما کمک کند.
2. میوهها:
- میوهها منبع طبیعی قند و فیبر هستند. فیبر به شما احساس سیری میدهد و میتواند به کاهش سرعت جذب قند در خون کمک کند.
- به جای استفاده از شکر در غذاها و نوشیدنیهای خود، از میوههای تازه یا یخ زده به عنوان شیرینکننده استفاده کنید.
- میوهها همچنین منبع خوبی از ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاکسیدانها هستند که برای سلامتی کلی شما مفید هستند.
3. ادویهها و عصارهها:
- ادویهها و عصارهها میتوانند طعم زیادی به غذاها اضافه کنند بدون اینکه کالری یا قند زیادی به آنها اضافه کنند.
- از دارچین، جوز هندی، زنجبیل، وانیل یا عصاره بادام برای طعم دادن به غلات، ماست، اسموتیها و سایر غذاها استفاده کنید.
4. گیاهان شیرین:
- گیاهان شیرین مانند نعناع فلفلی، رزماری و اسطخدوس میتوانند طعم شیرینی به غذاها و نوشیدنیها اضافه کنند.
- از این گیاهان در چای، دمنوشها، اسموتیها و سالاد میوه استفاده کنید.
نکات:
- قبل از استفاده از هرگونه شیرین کننده جدید، با پزشک خود صحبت کنید، به خصوص اگر دیابت دارید یا از داروهای خاصی استفاده میکنید.
- به یاد داشته باشید که حتی شیرین کنندههای طبیعی بدون کالری نیز میتوانند در صورت مصرف بیش از حد، باعث افزایش وزن شوند.
- مصرف قند خود را به طور کلی در حد اعتدال نگه دارید و از غذاهای کامل و مغذی در رژیم غذایی خود بیشتر استفاده کنید.
فواید نخوردن قند
در اینجا به طور خلاصه به برخی از این فواید اشاره می شود:
1. کاهش وزن و تناسب اندام:
- قند کالری بالایی دارد اما ارزش غذایی کمی دارد.
- مصرف بیش از حد قند می تواند منجر به کالری دریافتی بیشتر از حد نیاز بدنتان شود و به مرور زمان منجر به افزایش وزن و چاقی شود.
- ترک قند و شکر می تواند به شما در کاهش کالری دریافتی و در نتیجه، کمک به کاهش وزن و حفظ آن کمک کند.
2. بهبود سلامت متابولیک:
- مصرف قند زیاد می تواند منجر به افزایش قند خون، کلسترول LDL (بد) و تری گلیسیرید و کاهش کلسترول HDL (خوب) شود که همه اینها عوامل خطر ابتلا به بیماری های قلبی هستند.
- ترک قند و شکر می تواند به تنظیم قند خون، بهبود سطح کلسترول و تری گلیسیرید و کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی کمک کند.
3. کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2:
- مصرف بیش از حد قند می تواند به مقاومت به انسولین و در نهایت دیابت نوع 2 منجر شود.
- ترک قند و شکر می تواند به بهبود حساسیت به انسولین، کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 و کمک به مدیریت دیابت موجود کمک کند.
4. سلامت دهان و دندان:
- قند می تواند منجر به پوسیدگی دندان و سایر مشکلات دهان و دندان شود.
- ترک قند و شکر می تواند به کاهش خطر پوسیدگی دندان و حفظ سلامت دهان و دندان شما کمک کند.
5. افزایش سطح انرژی:
- قند می تواند باعث افزایش سریع انرژی شود، اما این افزایش معمولاً به دنبال افت انرژی است.
- ترک قند و شکر می تواند به تثبیت سطح قند خون شما کمک کند و به شما انرژی پایدارتر در طول روز بدهد.
6. بهبود خلق و خو:
- برخی مطالعات نشان داده اند که بین مصرف قند زیاد و افزایش خطر ابتلا به افسردگی ارتباط وجود دارد.
- ترک قند و شکر می تواند به بهبود خلق و خو و کاهش علائم افسردگی کمک کند.
7. سلامت پوست:
- قند اضافی در بدن می تواند منجر به فرآیندی به نام گلیکاسیون شود که به سلول های شما آسیب می رساند و باعث پیری زودرس می شود.
- ترک قند و شکر می تواند به کاهش گلیکاسیون، بهبود سلامت پوست و به تأخیر انداختن علائم پیری کمک کند.
8. خواب بهتر:
- مصرف قند قبل از خواب می تواند خوابیدن را دشوارتر کند و کیفیت خواب شما را مختل کند.
- ترک قند و شکر می تواند به شما در به خواب رفتن سریعتر، خواب عمیق تر و با کیفیت تر کمک کند.
9. افزایش تمرکز و حافظه:
- مصرف بیش از حد قند می تواند منجر به ضعف تمرکز، حافظه و عملکرد شناختی شود.
- ترک قند و شکر می تواند به بهبود عملکرد مغز، افزایش تمرکز و حافظه و تقویت قدرت یادگیری شما کمک کند.
10. کاهش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان:
- برخی مطالعات نشان داده اند که بین مصرف قند زیاد و افزایش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان مانند سرطان پانکراس و سینه ارتباط وجود دارد.
- ترک قند و شکر می تواند به کاهش خطر ابتلا به این نوع سرطان ها کمک کند.
نکات:
- توجه داشته باشید که ترک کامل قند و شکر ممکن است برای همه افراد آسان نباشد.
- شما می توانید با جایگزینی قند و شکر با گزینه های سالم تر مانند میوه ها، سبزیجات و شیرین کننده های طبیعی، مصرف قند خود را به تدریج کاهش دهید.
- همچنین می توانید با یک متخصص تغذیه یا پزشک مشورت کنید تا به شما در ایجاد یک برنامه غذایی سالم و متناسب با نیازهای شما کمک کند.